Schriftstudie Jona - Hoofdstuk 3: De prediking van Jona

Hoofdstuk 3: De prediking van Jona

De eerste vijf verzen van dit hoofdstuk geven een overzicht van de algemene situatie die plaats vond. Daarna volgen de details over de wijze hoe het is gegaan.

Jona 3:1 Voor de tweede maal werd nu het woord van Yahuah tot Jona gericht.

We zien dat Jona opnieuw, ten tweede male, opdracht krijgt om naar Ninevé, naar de heidenen gezonden te worden. De Schepper is niet van zijn plan af te brengen, door nog geen duizend Jona's. Er klinkt geen verwijt van Zijn kant, maar het moet voor een dienstknecht van de Schepper toch beschamend en vernederend zijn om Hem voor de tweede keer te laten roepen, niet dan? Ik heb thuis al problemen als mijn vrouw roept dat het eten opgediend staat en ik kom niet onmiddellijk opdraven de eerste keer dat ze roept. Misschien dat er mannen zijn bij wie dit voorbeeld bekend voorkomt!

We lezen nergens dat Jona nu enthousiast en vol energie is, om aan de opdracht van Yahuah te beginnen. Zou hij ervan geleerd hebben? We zullen het zien. Jona krijgt te horen wat de Schepper hem opdraagt om te spreken tegen de heidenen.

Jona 3:2 “Sta op, ga naar Ninevé, de grote stad, en kondig haar aan, wat Ik u bevolen heb.”

Jona krijgt een herkansing om nu wel op de juiste wijze te reageren. Hij moet in beweging komen om richting Ninevé te gaan en niet meer de andere kant uit. Staat u er wel eens bij stil hoeveel herkansingen wij krijgen om de Schepper Zijn wil te gaan doen? Om de goede kant uit te gaan! En doen wij dat dan ook? Als wij dat zouden doen en goed zouden luisteren naar wat de Schepper te zeggen heeft, dan zou er mijns inziens geen, of veel minder verdeeldheid onder gelovigen zijn.

Jona 3:3 “Deze keer gehoorzaamde Jona en ging op weg naar Ninevé. Het was een enorme stad. Iemand te voet had drie dagen nodig om dwars door de stad te lopen, zo groot was Ninevé.”

Jona had beloftes gedaan en komt die nu na. Hij gaat op weg, van de plaats waar de vis hem uitgespuugd heeft, naar die grote stad, waarin men totaal geen rekening hield met de geboden van Yahuah. Over de grootte van de stad hebben we eerder in deze studie al gesproken. Ook hebben we daar al vermeld wat de “boosheid” van de bevolking inhield. Grote en kleine criminaliteit door groot en klein, was aan de orde van de dag. Om aan te tonen hoe groot Ninevé was, wordt nog vermeld dat je drie dagen nodig had om te voet van de ene kant van de stad naar de andere kant te lopen. Voorwaar geen kleine plaats, maar een uitgestrekte stad.

Jona 3:4 “En Jona begon de stad in te gaan één dagreis, en hij predikte en zei; nog veertig dagen en Ninevé wordt ondersteboven gekeerd.”

Jona begint de boodschap van Yahuah te prediken, bekend te maken. Dit doet hij gedurende één dag. Volgens de logica zou je kunnen zeggen dat hij dan ongeveer een derde van de stad bereikt heeft met zijn boodschap. Dat betekent dat een behoorlijk deel van de staat geïnformeerd wordt over de situatie en wat er zal volgen. Maar hoe zou Jona dat gedaan hebben? Gewoon op de hoek van de straat, of op een plein gaan staan en beginnen te spreken? En wie was Jona dan wel, dat ze naar hem zouden luisteren?

De Schepper is lankmoedig en geeft de inwoners veertig dagen om de nodige maatregelen te treffen. Een behoorlijke termijn om voorbereidingen te treffen en al de inwoners ervan op de hoogte te brengen. Als er in die tijd geen verandering plaatsvindt zal Ninevé vernietigd worden, het zal vergaan, met de grond gelijk gemaakt worden.

Ze kregen dus "nog veertig dagen". De Schepper geeft altijd tijd voor ommekeer voordat het oordeel voltrokken wordt. Denk aan Noach, daar duurde het nog circa 120 jaar, vanaf het moment dat Noach aan de bouw van de ark begon totdat de vloed kwam. Er is geen gericht zonder genade. Maar als je de genade niet aanneemt, er niet op reageert, kan het gericht niet uitblijven. Anders zou genade geen zin hebben. De Schepper heeft geen lust in de dood van de zondaar, maar hij wil dat wij ons bekeren en leven.

Ninevé had dus de keus tussen omgekeerd worden of bekeerd worden. Als ze zich niet bekeerden, van hun boosaardige levenswandel, werd de stad omgekeerd, verwoest. Er staat nergens vermeld dat Jona nog een tweede en een derde dag verder trok om te prediken, zodat hij de hele stad bereikt zou hebben met zijn boodschap. De Schepper is dus wel erg genadig voor Jona. Waarschijnlijk had Jona zich deze klus veel moeilijker voorgesteld. Hij vluchtte uiteindelijk niet voor niets in eerste instantie. Hij zag er verschrikkelijk tegenop. En nu, na één dagreis prediking, gaan we zien wat de gevolgen zijn. Is dit al voldoende prediking door Jona?

Jona 3:5 “De mensen van Ninevé geloofden wat Elohim hun zei en besloten boete te doen; ze vastten en trokken allemaal, van groot tot klein, rouwkleren aan.”

Dit klinkt ons heden, zeer vreemd in de oren, wat we hier lezen. Maar het mag duidelijk zijn dat de tekst uitdrukkelijk vermeld, dat de mensen van Ninevé, de Schepper geloofden. Jona is dan wel de spreekbuis, maar de woorden die Yahuah hem laat spreken komen kennelijk luid en duidelijk en overtuigend en zeer geloofwaardig over. De spiegel die hun wordt voorgehouden heeft een gigantische uitwerking.

Er is massaal besef van zonde, er is bekering, er is boetedoening er is een vasten. Iedereen van groot tot klein neemt deel. Jona zou eigenlijk verschrikkelijk blij moeten zijn dat zijn prediking zo’n geweldige uitwerking heeft. Wat een kracht gaat er uit van de Schepper Zijn woord. Beseften wij dat nou ook maar in de wereld van nu!

Wederom hebben we hier een voorafschaduwing naar een latere periode. De Schepper toont in het klein, wat later in het groot zal plaatsvinden, door de prediking van o.a. Paulus aan de heidenen. Dus weer zo'n voorafspiegeling waar Jona zelf de reikwijdte niet van kon overzien.

Handelingen 28:28 zegt: “het zij u dan bekend, dat dit heil Gods aan de heidenen gezonden is, die zullen dan ook horen.”

Jona is, zoals eerder gezegd, een type van Yahusha de Messias, (drie dagen in de vis) kwam het heil tot de heidenen in Ninevé, en ziet u wat er gebeurt, ze horen, ze reageren. Ze gaan over tot actie op de aankondiging van gericht, ze beseffen dat de levenswijze die ze volgen niet ongestraft kan blijven.

Zou er bij de heidenen van nu, besef zijn van zonde? En zouden ze begrijpen dat er ook nu gerichten over de aarde gaan en nog gaan komen als tekenen van Yahuah?

Jona 3:6 “Want toen de koning van Ninevé er van gehoord had, was hij van zijn troon opgestaan en had hij zijn koninklijke mantel afgelegd. Hij had een rouwkleed omgedaan en was zelf in het stof gaan zitten treuren.”

Kunnen we zoiets nu voorstellen, in een grote plaats in Nederland? Er komt een door de Schepper gezonden prediker een onheilsboodschap aankondigen. De burgemeester en de wethouders geven het voorbeeld door niet langer met ambtsketen en de “zondagse” kleren te verschijnen, maar slechts gehuld in rouwklederen! Dat is dus wel wat er toen gebeurde. Deze koning van Ninevé geeft een geweldig voorbeeld aan zijn volk.

De prediking van Jona moet, op de een of andere manier, wel een enorme impact gehad hebben. Daar moet een geweldige kracht van zijn uitgegaan. Als je dat verplaatst naar onze tijd kun je dat bijna niet voorstellen. Toch leven wij zo langzamerhand onder soortgelijke omstandigheden als toen? Maar zo’n gedrag bij de leiders van deze tijd, zie ik niet snel plaatsvinden, u wel? Wat deed de koning van Ninevé nog meer?

Jona 3:7 “De koning en zijn regering stuurde een boodschap door de stad, die luidde; mens en dier, runderen en schapen mogen niets nuttigen, niet grazen en geen water drinken.”

Het zijn rigoureuze maatregelen, het is geen half werk zou je zo zeggen. Dit was klip en klaar, heel duidelijk. Vasten, zoals dat omschreven staat in de bijbel. Niet eten en niet drinken. Het besluit van de regering was voor alle inwoners van de stad geldig en bindend, zelfs voor het vee.

Ziet u het al voor u, hoe dit nu zou gaan in Nederland. De gemeenteraad hier in Nederland stelt het rampenplan in werking. Radio, TV en de krant brengen alleen nog maar beelden en woorden van (Jona) de prediker, afgewisseld met beelden van de maatregelen die de burgemeester en wethouders daarop nemen. Alle supermarkten, horecagelegenheden, discotheken en kantines worden gesloten. Allerlei bioscopen, theaters en vermaak en vertier mogelijkheden worden gesloten. Alle evenementen worden onbeperkt afgelast, niet eten en drinken. Onmiddellijk zijn er nu mensen die dan roepen dat dit slecht is voor de economie en de concurrentiepositie.

Ook het vee mag niet eten en drinken. Dan krijg je hier meteen “wakker dier” en de dierenbescherming en de partij voor de dieren, op je dak. Kortom, er moet hier echt heel wat gebeuren voordat gereageerd zal worden op de prediking van de Schepper Zijn woord. We bidden wel voor een opwekking of bekering, maar of dit in een multiculturele samenleving als de onze ooit zal plaatsvinden, op een wijze zoals in Ninevé, daar kunnen we alleen maar van dromen en naar raden.

Jona 3:8 “Mensen en dieren moeten rouwkleding dragen. Iedereen moet uit alle macht tot Elohim roepen, berouw tonen over zijn kwade praktijken en over het geweld waaraan hij zich schuldig heeft gemaakt.”

Weten wij nog hoe rouwkleding er uitziet? Wij rouwen tegenwoordig op de meest uiteenlopende manieren. Maar in Ninevé was duidelijk hoe dat moest gebeuren, ook de dieren moesten rouwkleding aan. En wat denken we van “iedereen moet uit alle macht tot Elohim roepen.” We hebben het hier over de Elohim van Abraham, Izaäk en Jacob. Zou daar heden ten dage iets van terecht komen? Veel mensen accepteren al helemaal geen enkele Elohim meer. En diegenen, die nog wel in de Schepper geloven, doen dat allemaal op hun eigen manier.

Wij zouden dan tijd vrij moeten maken, en tijd is iets waar we tegenwoordig een enorm gebrek aan hebben. We zijn druk, druk, druk. Berouw tonen, is dat overigens nog van deze tijd? Berouw over je slechte daden, over het geweld en de wreedheid en het onrecht dat je aangericht hebt en nog steeds aanricht. Niet alleen berouw tonen, maar je er totaal van afkeren. Een eind maken met de verkeerde dingen, en het goede daarvoor in de plaats gaan doen. Dacht u dat het toen anders was, dat de mens toen anders in elkaar stak dan vandaag? De omstandigheden zijn veranderd, maar de mens is niet veranderd. Dus moet dit wel als een zeer bijzonder iets beschouwd worden!

Ik denk dat in deze tijd, en tijd waarin de mens de Schepper niet meer wil kennen iets veel krachtiger moeten plaatsvinden dan de verkondiging van gericht vanuit het woord van de Schepper, voordat er op gereageerd zal worden.

We hebben al een keer de verzen uit Nahum aangehaald om te laten zien hoe de situatie in Ninevé was. We moeten erbij vermelden dat dit de situatie een aantal jaren later weergeeft, toen ze weer teruggevallen waren in hun oude levenspatroon. Misschien hebt u dan ook enig idee hoe het er aan toe ging voor het vasten en de boetedoening.

Nahum 3:1, 4 Wee, Ninevé die bloedstad vol leugens en geweld en steeds nieuwe buit aanslepend. Waarom gebeurt dit alles? Omdat Ninevé zichzelf als hoer heeft verkocht. Deze prachtige stad, meesteres in toverkunsten, heeft de volken met haar schoonheid verleid en hun daarna geleerd haar afgoden te aanbidden. Zo betoverde zij iedereen.

Zien we het, zo ging het er toen aan toe, dat verschilt in niets van de situatie tegenwoordig in de wereld. Misschien kunnen we ons nu een beetje voorstellen dat daar in Ninevé een geweldige verandering heeft plaatsgevonden. Die mensen moeten een onvoorstelbaar respect en ontzag voor en geloof in de Schepper gehad hebben, anders doe je zoiets niet. Daar kunnen wij nog veel van leren en dat is ook de bedoeling, want het is ons allemaal tot voorbeeld geschreven.

We hebben al gezien dat Yahuah een storm liet woeden, dat hij een grote vis beschikte en nu bekeerd een complete grote heidense stad zich, door de prediking van de Schepper Zijn woord. Ik denk dat we het er toch wel over eens zijn dat de Schepper hier heel duidelijk werkzaam is geweest. Weet u hoe dat kwam? Jona, de duif, daalde neder in Ninevé. De Schepper Zijn Geest werd werkzaam onder de mensen. Luisteren naar het woord van de Schepper en er dan aan gehoorzamen bewerkt wonderen.

Jona 3:9 “Wie weet zal Elohim toch nog besluiten ons te laten leven en zal Hij ons in zijn ontzettend toorn niet vernietigen.”

Ze hopen nu, dat deze bekering en vasten en boetedoening, nationale rouw, bidden en goede voornemens, toch nog iets bijdragen om de toorn van de Schepper af te wenden, want er staat: "wie weet zal Elohim". Ze zijn er absoluut niet zeker van, maar nemen toch geen enkel risico. Ergens leeft er hoop. Ze begrijpen dat ze volledig overgeleverd zijn aan en afhankelijk zijn van de Schepper. Ze beseffen dat Yahuah terecht kwaad is vanwege hun manier van leven, maar ze hopen door de genomen maatregelen de Schepper Zijn voornemens te kunnen wijzigen. Er staat: “ze geloofden Elohim”, vers 5!

Geloven de mensen tegenwoordig nog in de genade van Yahuah? Houden ze nog rekening met Hem, met zijn beloftes en met zijn oordelen?

Jona 3:10 “Toen Elohim zag wat zij deden, en hoe zij zich van hun slecht gedrag hadden bekeerd, kreeg Hij spijt over het onheil, waarmee Hij ze gedreigd had en Hij deed het niet.”

Ezechiël 33:19 “Maar bekeert een zondaar zich van zijn boosheid en handelt hij naar wet en recht, dan zal hij daarom leven.”

Jeremia 18:7-8 “Het ene ogenblik doe Ik over een volk en een koninkrijk de uitspraak, dat Ik het zal uitrukken, afbreken en verdelgen; maar bekeert zich dit volk waarover Ik een uitspraak deed, van zijn boosheid, dan zal Ik berouw hebben over het kwaad dat Ik hun dacht aan te doen.”

De Schepper heeft geen behagen in de dood van de goddeloze, maar Hij wil dat de goddeloze zich bekeert van zijn slechte weg. En dat gebeurt in Ninevé. Hun bidden en vasten en rouwen heeft succes gehad. Eerst zeiden ze nog; “wie weet zal Elohim toch nog besluiten…” en inderdaad Yahuah voert zijn gericht niet uit. Hij toont zijn barmhartigheid.

Jona zou dus verschrikkelijk blij moeten zijn dat er zo gereageerd werd op zijn prediking. Hij was maar één dagreis bezig en het resultaat was overweldigend. In deel 4 zullen we zien hoe hij reageert.

Het allermooiste uit dit hoofdstuk 3 van Jona vind ik de laatste vijf woorden. “En Hij (Yahuah) deed het niet!” Daar krijg je toch tranen van in je ogen. Deze mensen, waarvan de boosheid was opgestegen tot voor het aangezicht van Yahuah Jona 1:2, bekeerden zich. Als de boosheid zover opstijgt dan moet het goed fout zitten, denk maar aan de zondvloed. En hier bekeren ze zich massaal, en ziet de Schepper af van zijn plan. Er is dus te allen tijde hoop.

Jona had slechts één dag gepredikt. Als we dat afzetten tegen wat Yahusha allemaal doet aan wonderen en tekenen en prediking in Israël tijdens Zijn openbaar optreden, dat aanmerkelijk langer duurde dan één dag, namelijk 70 weken, en wat dat teweegbrengt, begrijpen we ook beter dat Israël tijdelijk verworpen zou worden.

Als je Matteüs 12:38-41 leest, dan zie je dat ook hier gesproken wordt over een “boos en overspelig geslacht”. Ze waren slecht en misdadig, misschien niet in die mate als in Ninevé, maar toch. Wat erger is, ze waren vervallen tot afgodendienst. Bij Matteüs 12 verlangden ze van Yahusha een teken om te zien of Hij wel degelijk de door Yahuah gezondene was. Hij wijst dan op de drie dagen en nachten dat Jona in de buik van de vis was, en wijst vooruit naar de drie dagen en nachten dat Hijzelf in het hart van de aarde zal zijn.

De mensen in de tijd van Yahusha bekeerden zich niet massaal, de inwoners van Ninevé wel. Die bekeerden zich op de prediking van Jona. Maar de Joden bekeerden zich niet op de prediking van Yahusha. Jona bracht een boodschap die tot de dood zou kunnen leiden. Yahusha kwam met het goede nieuws, met het evangelie dat eeuwig leven in het vooruitzicht stelt.

Matteüs 12:41 “De mannen van van Ninevé zullen in het oordeel opstaan met dit geslacht en het veroordelen; want zij hebben zich bekeerd op de prediking van Jona en zie “méér dan Jona is hier”.

Wij kunnen ons nu afvragen; "hoe reageer ik op de prediking?" Bekeer ik me van mijn boze weg, die niet of nog niet in overeenstemming is met de Schepper Zijn wil? Geloof ik de woorden van de prediking? Roep ik uit alle macht tot Hem, zolang het nog kan?

We hebben nu gezien hoe de Ninevieten gereageerd hebben en we hebben gezien hoe de Schepper daar weer op gereageerd heeft. Rest ons nog om te kijken hoe het met Jona afloopt.

Einde hoofstuk vervolg: Jona - Hoofdstuk 4: De lessen uit het boek Jona