Karma is een leugenaar

Publicatie: april 2021

Inleiding

Uw beste vriend of vriendin probeert voor te dringen in een drukke winkel, maar glijdt uit en belandt op de grond. ‘Haha, karma!’ Makkelijk gezegd: ze heeft het natuurlijk ook wel echt verdiend. Steeds vaker hoor ik de uitdrukkingen ‘Karma is a bitch’ en 'what goes around comes around' om mij heen, maar is ‘karma’ net zo onschuldig als ‘eigen schuld dikke bult’? Veel mensen weten dat karma ‘iets uit het boeddhisme / hindoeïsme’ is, maar daar houdt het dan ook wel bij op?

Het karmasymbolen is de eindeloze knoop (hierboven). Eindeloze knopen symboliseren de onderlinge koppeling van oorzaak en gevolg, een karmische cyclus die eeuwig doorgaat. De eindeloze knoop is zichtbaar in het midden van de Nepalese boeddhistische tempelgebedsmolen.

Wat is karma?

Karma is een begrip uit het hindoeïsme en het boeddhisme, dat letterlijk vertaald wordt als ‘handeling’, ‘actie’ of ‘daad’. In het dagelijks gebruik bedoelt men er vaak mee dat alles wat we doen, denken of zeggen weer bij ons terugkomt. Karma gaat dan over zowel de daad als over het gevolg dat uit die daad voortkomt. Strikt genomen echter, verwijst karma alleen maar naar het verrichten van daden, niet naar de gevolgen van die daden. Het is de som van iemands daden. Het gevolg van een daad wordt ‘vipāka’ genoemd. Karma en haar gevolg wordt gezien als een natuurlijk principe, een wet van “actie en reactie”.


Verder moet duidelijk zijn dat de begrippen karma en reïncarnatie nauw met elkaar verbonden Zijn. Om beide termen te verduidelijken volgt hier een korte definitie: Karma kan spiritueel gezien worden als oorzaak en gevolg in het groeiproces van de menselijke ziel, om uiteindelijk tot voltooiing en verlichting te komen. In de reïncarnatieleer gaat men ervan uit, dat iedere ziel meerdere levens leidt. De ziel houdt na de dood dus niet op te bestaan, maar zal na een periode van rust opnieuw geboren worden (reïncarneren) in een nieuw lichaam, om de levenslessen' te voltooien die nodig zijn om tot verlichting te komen. Dit is het proces van leven, dood en wedergeboorte.


Om het verband tussen Karma en de reïncarnatieleer duidelijk te maken, kort iets over reïncarnatie. De reïncarnatie-gedachte vindt zijn oorsprong vooral in de oudere religies uit het Oosten. In oude Hindoe-geschriften (Oepanisjads), wordt gesproken over het begrip de eeuwige kern van de mens, die vele levens incarneert in een stoffelijk lichaam. Ook wel de leer van de wedergeboorte genoemd. Incarnatie betekent letterlijk vertaald 'in het vlees gaan'. Reïncarnatie wil zeggen dat dit proces niet één keer plaatsvindt, maar dat de ziel meerdere keren in een lichaam incarneert. Karma is binnen deze cyclus het principe van oorzakelijkheid dat stelt dat fysieke en mentale acties van een individu gevolgen hebben voor dit leven en volgende levens. Ook in het later ontstane Boeddhisme zijn wedergeboorte en karma weer terug te vinden. Het Boeddhisme stelt dat de mens door goed te leven, zich los kan maken uit het zogeheten rad van wedergeboorte. Door goed te leven wordt het (negatieve) karma van vorige levens opgelost en kan de mens terugkeren naar het Nirvana, een toestand van eeuwigdurende gelukzaligheid.


Over karma valt veel te zeggen. Ik wil mij echter beperken tot enkele hoofdlijnen. Wanneer ik mij verdiep in het begrip karma dan kom ik op drie uitgangspunten die de kern van het begrip vormen:


Uitgangspunt 1: Karma wordt ook wel de wet van oorzaak en gevolg genoemd. Een goede daad heeft van nature gunstige gevolgen voor degene die de handeling verricht, en slechte daden hebben van nature slechte en onplezierige gevolgen.


Uitgangspunt 2: Karma staat los van een God. Een belangrijk uitgangspunt bij karma is dat er geen God aan het werk is die straft of beloont.


Uitgangspunt 3: Het resultaat van de daden die men nú doet, kan in dít leven óf in een volgend leven terugkomen. Hetgeen ons overkomt is het resultaat van een actie die we in het huidige of een vorig leven uitgevoerd hebben, en we zijn in staat om nieuwe daden te verrichten die het resultaat van oude daden beïnvloedt. Ieder individu is door zijn daden zelf verantwoordelijk voor zijn eigen leven, vreugde en pijn. Het gaat om de lessen die de ziel in het menselijke leven heeft te leren. Slechte daden (slecht karma) houden de cyclus van geboorte, ouderdom en dood in stand. Het doel van religie is bevrijding (nirvana) uit die gevaarlijke cyclus (samsara).


Laat mij in de hoofstuk alvast kort deze stellingen per punt tegen het ware geloof in Yahuah aanhouden, later zal ik uitgebreider ingaan op de Schriftuurlijke uitganspunten:


Korte reactie op uitgangspunt 1: Heel veel gevolgen hebt u als mens helemaal niet in de hand. En als u deze goede daden alleen maar doet voor de eventuele goede gevolgen en om uw noodlot te ontlopen, word u daar uiteindelijk heel ongelukkig van. Wat u oogst is wat u in dit leven zaait, lijkt meer in lijn met wat de Schrift leert. In Galaten 6:7 lezen we zelfs: “Dwaal niet: Yahuah laat niet met Zich spotten, want wat een mens zaait, zal hij ook oogsten.” Op het eerste gezicht lijkt dat op karma. Er zijn echter belangrijke verschillen: 1.De Schrift leert dat het niet gaat om een onpersoonlijke keten van oorzaak en gevolg, maar dat we te maken hebben met een persoonlijk Elohim (Yahuah) die beloont en straft. 2. De Schrift leert dat de uitspraak ‘wat u zaait, is wat u oogst’, niet altijd waar is in dit leven. Het kan pas werkelijkheid worden bij het oordeel na de dood. 3.Karma is onontkoombaar. Maar Yahuah kan vergeven. Als we bij zonde oprecht berouw tonen en ons daadwerkelijk bekeren mogen we op Yahusha vertrouwen. We hoeven de gevolgen van onze zonden niet zelf te dragen, de tweede dood zal over ons niet heersen. Dit is uiteindelijk het belangrijkste verschil.


Korte reactie op uitgangspunt 2: Karma staat los van een God. Een belangrijk uitgangspunt bij karma is dat er geen God aan het werk is die straft of beloont. Het idee achter karma sluit niet het bestaan van een God uit maar wel een God die zich direct met het leven bemoeit. Dit staat uiteraard haaks op het geloof in de Elohim (God) van Abraham isaak en Jacob. In een paar woorden beschrijft Paulus Wie de bron van alles is, door Wie alles in stand wordt gehouden en Wie het doel is van alles (Romeinen 11:36). Met andere woorden: het ontstaan, bestaan en voortbestaan van alles, is uit, door en tot Hem. Yahuah is de God die hiervoor garant staat.


Korte reactie op uitgangspunt 3: Een Schriftuurlijk geloof heeft als uitgangspunt dat een mens uniek is. In psalm 139:13-16 staat: “U heeft mij gemaakt. Mij in de buik van mijn moeder gevormd. Ik prijs U, want het is een wonder hoe U mij heeft gemaakt. Alles wat U heeft gemaakt, is bijzonder. Ik weet dat heel goed. U zag me al toe U mij daar in het donker vormde. Waar nog niemand anders mij zag. U zag me al toen ik nog helemaal geen vorm had. Al mijn dagen stonden al in uw boek toen ik nog niet één dag daarvan had geleefd.”

Uit deze verzen kan ik alleen maar opmaken hoe zorgvuldig Yahuah ons gemaakt heeft. Beetje bij beetje heeft Hij ons uniek per persoon gevormd. Reïncarnatie is al helemaal geen schriftuurlijk principe; lees ook mijn artikel 'De valse weg van reïncarnatie, die verlossing en wedergeboorte ontkent'. De Schrift leert dat we maar één keer leven, waarna Yahuah ons oordeelt (Hebreeën 9:27). Dit is een fundamenteel verschil tussen het ware geloof en oosterse religies. In oosterse religies is er aan de wereldgeschiedenis geen begin en geen einde. Maar Nazareners belijden dat Yahuah de aarde en ons leven heeft geschapen en dat Hij uiteindelijk een nieuwe aarde zal creëren. Tussen die twee momenten leven alle mensen maar één keer. Ze krijgen één keer de kans om Yahuah te leren kennen. Daarom is ons leven belangrijk, het heeft een doel en dat ontbreekt als u in karma gelooft.


Wat leert de Heilige Schrift omtrent dit onderwerp?

Inmiddels mag duidelijk zijn dat we Karma niet los kunnen zien van reïncarnatie. En het idee dat jouw levenswijze de kwaliteit bepaalt van het leven dat u zult hebben na reïncarnatie is dan ook verwerpelijk. Als u onzelfzuchtig, goedmoedig en heilig bent tijdens dit leven, zult u beloond worden door gereïncarneerd te worden in een prettig leven. Wanneer u echter een leven leidt dat vol egoïsme en slechtheid is, zult u gereïncarneerd worden in een leven dat beduidend minder plezierig is. Met andere woorden, u oogst in het volgende leven wat u zaait in het huidige leven. Karma is daarom gebaseerd op het theologische geloof in reïncarnatie. De Schrift wijst het idee van reïncarnatie af en erkent het begrip “karma” daarom niet.


Hebreeën 9:27 leert: “Eens moeten mensen sterven en daarna volgt het oordeel.” Dit Schriftvers verduidelijkt twee belangrijke dingen die voor ware gelovigen de mogelijkheid van reïncarnatie en karma tenietdoen. Ten eerste geeft het vers aan dat wij “voorbestemd zijn om eens te sterven”, hetgeen inhoudt dat mensen slechts één keer geboren worden en één keer sterven. Er is geen eindeloze cyclus van leven, dood en wedergeboorte, zoals wel een diepgewortelde gedachte in de reïncarnatietheorie is. Ten tweede zegt het vers dat wij na de dood geoordeeld worden, hetgeen betekent dat er geen tweede kans is op een beter leven zoals bij reïncarnatie en karma het geval is. U krijgt één leven en één kans om dit te leven volgens Yahuah Zijn plan, en dat is dat. Dat is gelijk ook de valkuil van Karma, mensen denken meerder kansen te krijgen, maar dat is dus absoluut niet zo.


De Schrift spreekt vaak over oogsten en zaaien. In Job 4:8 staat: “Ik heb gezien: wie onrecht ploegt, wie rampspoed zaait, zal het ook oogsten.” Volgens Psalm 126:5 zullen “zij die in tranen zaaien, oogsten met gejuich.” En Lucas 12:24 leert: “Kijk naar de raven: ze zaaien niet en oogsten niet, ze hebben geen voorraadkamer en geen schuur, het is Yahuah die ze voedt. Hoeveel meer zijn jullie niet waard dan de vogels!” In elk van deze voorbeelden, zoals ook in andere teksten waarin gesproken wordt over oogsten en zaaien, worden de beloningen voor hoe u leeft plaats in dit leven ontvangen - niet in een volgend leven. Het is een kwestie van het hier en nu, en de voorbeelden maken duidelijk dat de vruchten die u plukt in overeenstemming zullen zijn met wat u verricht hebt. Bovendien is wat u zaait in dit leven van invloed op uw beloning of veroordeling na uw dood.


Het is ofwel eeuwig lijden of eeuwig leven; Mattheüs 25:46 "En dezen zullen gaan in de eeuwige straf, maar de rechtvaardigen in het eeuwige leven." Hier moeten we ons op richten tijdens ons leven op aarde. De apostel Paulus schreef in Galaten 6:8-9: “Wie op de akker van zijn zondige natuur zaait oogst de dood, maar wie op de akker van de Geest zaait oogst het eeuwige leven. Laten we daarom het goede doen, zonder op te geven, want als we niet verzwakken zullen we oogsten wanneer de tijd daarvoor gekomen is.”


Tenslotte moeten we altijd onthouden dat het de dood van Yahuah was waardoor wij eeuwig leven kunnen oogsten, en dat het geloof in Yahuah ons dit eeuwige leven schenkt. Efeze 2:8-9 luidt: “Door zijn genade bent u nu immers gered, dankzij uw geloof. Maar dat dankt u niet aan uzelf; het is een geschenk van Yahuah en geen gevolg van uw daden, dus niemand kan zich erop laten voorstaan.” Daaraan zien wij dat de begrippen reïncarnatie en karma niet in overeenstemming zijn met wat Schrift leert over leven, dood, en het zaaien en oogsten van eeuwig leven.


Tot slot

U zou nog kunnen denken dat mensen die geloven in karma ook geloven in een Elohim (God) die beloont of juist straft. Gek genoeg is dat niet zo: ze geloven dat uw acties vanzelf positieve of negatieve gevolgen hebben. Als u een goede daad verricht, zorgt dit voor een positief gevolg.


"U bent verantwoordelijk voor uw eigen geluk" is een quote die u vast wel eens tegen bent gekomen. Maar is dit wel zo? Als u Psalm 84:6 leest, ziet u het volgende staan: "Gelukkig wie bij u hun toevlucht zoeken, met in hun hart de wegen naar u." Dit betekent dat u uw geluk niet uit uzelf hoeft te halen, maar dat Yahuah het u geeft! Geluk is niet altijd maakbaar. U hebt geen goede daden nodig, het enige wat belangrijk is, is een oprecht geloof in Yahuah.


Betekent dit dat u helemaal geen goede daden meer hoeft te doen? Natuurlijk niet, het is goed om bijvoorbeeld voor uw medemens te zorgen. Dit wordt ons ook geleerd in de Schrift, lees bijvoorbeeld Filippenzen 2:4 "Heb niet alleen uw eigen belangen voor ogen, maar ook die van een ander". Belangrijk om te onthouden is vooral dat u deze goede daden niet moet doen om uw eigen hachje te redden. Doe deze goede daden uit liefde voor de ander (Leviticus 19:18)! Onthoud dus waar karma vandaan komt, bedenk dat dit niet iets is waar Nazareners in moeten geloven, en zeker niet moeten gebruiken in hun uitspraken. Wilt u de leer van de goede daden verkondigen of wilt u de leer van het Koninkrijk verkondigen?


3 Johannes 1:11 "Geliefde broeder, volg niet het kwade na maar het goede. Wie goed doet komt uit Yahuah voort; wie kwaad doet heeft Yahuah niet gezien."


Ooit een peer aan een appelboom zien groeien? Of een banaan aan een druivenstruik? U zou denk ik de eerste zijn als u dat ziet gebeuren. Het spreekwoord is er niet voor niets: ‘aan de vruchten herkent men de boom’, of zoals het in de Schrift staat in Lucas 6:43-44: "Want er is geen goede boom die slechte vrucht voortbrengt, en geen slechte boom die goede vrucht voortbrengt. Want iedere boom wordt aan zijn eigen vrucht gekend. Men plukt immers geen vijgen van dorens en men oogst geen druif van doornstruiken. De goede mens brengt het goede voort uit de goede schat van zijn hart, en de slechte mens brengt het slechte voort uit de slechte schat van zijn hart, want uit de overvloed van het hart spreekt zijn mond."


Als mensen u kennen, wat zeggen ze over u? Hoe wordt u gekenmerkt? Heeft u er wel eens over nagedacht? Hoe wilt u dat anderen jou herkennen? Welke vruchten draagt u? En… van welke boom komen zij af? Bent u verbonden met Yahushua (zie ook het stuk over de wijnstok en de wijnrank in Johannes hoofdstuk 15) of met de Karma en daaraan verbonden reïncarnatie leugen? Alles wat u denkt, alles wat u doet. Dat werpt zijn vruchten af! Vruchten van de Geest van leven, niet van Karma; Dat gaat men zien, dat gaat men herkennen. Dat draagt vrucht, Yahuah Zijn vrucht!